Ngũ Công Vương Phật Là Ai
Đạo Bửu Sơn Kỳ Hương thành lập và hoạt động năm 1849 với đạo Tđọng Ân Hiếu Nghĩara đời năm 1867 là nhì tôn giáo nội sinc trên vùng khu đất An Giang dưới triềuNguyễn, được xếp vào tiến trình đầu trong dòng tan các tôn giáo bạn dạng địa ở NamBộ. Không chỉ cần tôn giáo, đây còn là phần nhiều trào lưu yêu nước cùng phong tràokhai khẩn gồm tầm tác động bự. Mặc cho dù về bề ngoài có rất nhiều điểm không giống nhau,nhưng mà những tư tưởng mấu chốt vào giáo lý của nhì đạo nầy tương đối giốngnhau, mọi dựa trên căn cơ cnạp năng lượng bạn dạng là Tứ ân (ân ông cha phụ huynh, ân nước nhà,ân Tam Bảo, ân đồng bào nrộng loại). Trong khi, vấn đề thờ nai lưng điều (vải đỏsẫm) cũng là 1 trong những Đặc điểm thừa nhận dạng của nhị tôn giáo nầy.
Bạn đang xem: Ngũ công vương phật là ai
Tuy nhiên, vào đạo Bửu Sơn Kỳ Hương và Tứ đọng Ân Hiếu Nghĩacòn tồn tại một hình thức phụng dưỡng giống như nhau mà lại tới lúc này đang có ít công trìnhnghiên cứu và phân tích quyên tâm mang đến, sẽ là Ngũ Công Vương Phật hay Clỗi Vị Năm Ông. Nếu đốivới giáo hệ Bửu Sơn Kỳ Hương, phụng dưỡng Năm Ông chỉ còn được hiểu qua một vài bốn liệu, thì đối với giáo hệTứ Ân Hiếu Nghĩa, thực hành tín ngưỡng nầy ngày này vẫn còn trường thọ. Bài viếtnầy Shop chúng tôi xin ra mắt một trong những đặc trưng của tục thờ tự Năm Ông trongđạo Bửu Sơn Kỳ Hương và Tứ Ân Hiếu Nghĩa như bắt đầu đối tượng tín ngưỡng,bề ngoài thực hành tín ngưỡng cùng một vài sự việc tất cả liên quan… nhưng mà trước ni chưađược đề cùa đến.
2. Nguồn gốc đối tượng tín ngưỡng
Trong Phật giáo, tục thờ năm vị Phật được xã hội Phật tửtheo Phật giáo Nguyên ổn tdiệt và Phật giáo Mật tông share, nhưng dưới hai hìnhthức khác nhau.
Trong tởm tạng Pali của Phật giáo Nguim tdiệt (Theravada)gồm nói tới năm đời chư Phật tiêu biểu vượt trội từ bỏ vượt khđọng mang lại vị lai bao hàm Kakusandha (Phật Câu Lưu Tôn),Konagamana (Phật Câu Na Hàm Mâu Ni), Kassapage authority (Phật Ca Diếp), Gotama (PhậtThíchCa Mâu Ni), Metteyya (Phật Di Lặc). Theo bé đườnghoằng pháp Nam truyền, năm vị Phật nầy được Phật tử các nước Myanmar, Thái Lan,Cambodia… thờ phượng rộng rãi, với hiệ tượng thường thấy là ttinh ranh vẽ. Không chỉráng, năm vị Phật nhiều khi còn được giới pháp môn sư ngoại đạo gửi vào những hình thứcbùa chú.
Trong khi đó, năm vị Phật làm việc Phật giáo Tạng truyền lại hoàntoàn vắng tanh trơn trong ghê văn Pali nguyên ổn tbỏ. Mật tông giới thiệu biểu tượng nămvị Phật buổi tối cao của Kyên Cang thừa, mà China dịch là Ngũ Trí Nhỏng Lai giỏi NgũPhương Phật gồm: Vairochana (Phật Tỳ Lô Giá Na), Akshobhya (Phật A Súc Bệ),Ratnasambhava (Phật Bảo Sanh), Amitabha (Phật A Di Đà), Amoghasiddhi (Phật BấtKhÔng Trần Ngọc Thành Tựu). Đối với những người tu Mật tông, năm vị Phật với tư biện pháp là bổn tôncủa hành trả, cũng chính là hình tượng cho năm tánh phương pháp của nhỏ bạn.
Tuy nhiên, đối tượng phụng dưỡng mà lại tín thiết bị Bửu Sơn Kỳ Hương vàTứ đọng Ân Hiếu Nghĩa Hotline là Clỗi Vị Năm Ông giỏi Ngũ Công Vương Phật lại không liênquan tiền mang lại một trong các nhì hình thức thờ tự năm vị Phật tự hai truyền thống lâu đời Phậtgiáo nói trên. Mỹ hiệu của Năm Ông (có khi được đi kèm theo cùng với ngũ phương) bao gồm:
-(Đông Pmùi hương Thanh hao Đế) Chí Công Vương Phật
- (Tây Phương thơm Bạch Đế) Lãng Công Vương Phật
- (Nam Phương Xích Đế) Bửu Công Vương Phật
- (Bắc Phương Hắc Đế) Hóa Công Vương Phật
- (Trung Ương Huỳnh Đế) Đường Công Vương Phật.
Vậy Ngũ Công Vương Phật là ai?
Thực ra, mặc dù sở hữu danh xưng là Phật nhưng lại năm vị nầy lạikhông hẳn nhân thứ Phật giáo, cơ mà là năm vị tướng của Nước Trung Hoa thời TamQuốcđược fan đời sau tôn thờ gồm: Quan Công, Quan Bình, Châu Xương,Trương Tiên, Vương Thiên Quân. Năm vị tướng mạo được xem như là hình tượng của trungnghĩa, nên việc thờ phượng các ông còn sở hữu ý nghĩa giáo dục về lòng trungnghĩa. Tục thờ năm vị tướng nầy đã tất cả từ khóa lâu ở Trung Hoa, tuy nhiên tương truyềnmãi mang đến năm Càn Long lắp thêm 46 (1781) triều Tkhô nóng bắt đầu xác nhận có tên tuổi NgũCông Vương Phật xuất hiện thêm. Lúc biểu đạt bằng tma lanh, Quan Công thường xuyên ngồi ởthân, 2 bên có Quan Bình với Châu Xương, thêm Trương Tiên che khuất Quan Bìnhvà Vương Thiên Quân che khuất Châu Xương.
Quan Công tên thiệt là Quan Vũ, trường đoản cú Vân Trường, thời ttốt cùngLưu Bị với Trương Phi kết nghĩa đồng đội, sau theo phò Lưu Bị với góp công lớntrong Việc dựng nghiệp mang lại bên Thục Hán. Ông danh tiếng với đức tánh trungnghĩa, được fan đời sau tôn là Quan Thánh Đế Quân xuất xắc Hiệp Thiên Đại Đế. TạChí Đại Trường <2014: 293-294> nhấn định: “Tính hóa học lưu lại vong với tmùi hương nhân íthọc tập (đối với nho sĩ khoa bảng) khiến cho người Hoa biết ‘đái thuyết’ nhiều hơngớm truyện, và tin nhân đồ tiểu tmáu lịch sử vẻ vang hơn là vào sử kí. Thần QuanĐế của mình mang tính Quanh Vùng lưu giữ tán (Nam Trung Quốc) là hình hình ảnh rút ít từTamQuốc chí diễn nghĩacủa La Quán Trung chđọng chưa hẳn từTamquốc chícủa Trần Thọ”.
Quả như thế, Quan Bình vốn là bé ruộtcủa Quan Vũ, nhưng lại trong tiểu tngày tiết thì nhân thứ chỉ nầy là nhỏ nuôi. Tronglúc ấy, Châu Xương trọn vẹn là một trong những nhân đồ vật hỏng cấu, cùng với xuất thân là 1 trong những tướngcướp, về sau theo phò Quan Vũ. Ảnh hưởng trọn tự đái tngày tiết bên trên nên trong văn uống hóadân gian Trung Hoa, Quan Bình được tôn là Quan Thái tử cùng hiệu là Cửu Thiên UyLinc Hiển Hóa Đại Thiên Tôn, còn Châu Xương là Cương Trực Trung Dũng Đại ThiênTôn.
Trương Tiên cùng Vương Thiên Quân cũngtrở thành những vị thần trong Đạo giáo. Trương Tiên là vị thần phù trợ sản phụ vàttốt sơ sanh, được tôn là Linch Ứng Trương Tôn Đại Đế Thất Khúc Dục Thánh ThiênTôn. Vương Thiên Quân được bạn Nước Trung Hoa chỉ ra rằng Thiên Lôi (Lôi Công) cùng tônlà Thái Ất Lôi Thinh Ứng Hóa Thiên Tôn.
Người Hoa Lúc di trú sang trọng toàn quốc vẫn sở hữu theo tín ngưỡngNgũ Công Vương Phật. Tục thờ tự nầy dần dần trsinh sống buộc phải thịnh hành với được tín đồ Việtmừng đón. đa phần gia đình tín đồ Việt xem Năm Ông là thần độ mạng mang đến gia nhà,hay thờ phượng bên dưới hình thức ttinh quái kiếng, đặt trong một trang thờ nhỏ dại treotrên vách nhà. Nhiều chỗ tiếp tế ttinh quái kính làm việc Nam Bộ gồm sinh sản toắt con thờ NămÔng, phía trên tấm toắt có ghi cái chữ Hán “Ngũ Công Vương Phật”. Tại núi Cấm(thức giấc An Giang) gồm miễu Năm Ông thờ phượng theo mô thức nầy. Ngôi miễu được xemlà một trong trong những điểm rất linh trên núi Cnóng, đặc biệt quan trọng so với giới bùaphnghiền và đồng nhẵn
3. đặc điểm thực hành tín ngưỡng
3.1. Bửu Sơn Kỳ Hương
Đối với đạo Bửu Sơn Kỳ Hương, chúng ta không tra cứu thấy lời dạylàm sao thỏa thuận trường đoản cú Đức Phật Thầy Tây An (giáo chủ Đoàn Minch Huyên) hoặc những caotrang bị về câu hỏi thờ Năm Ông. Bởi không phải như Tứ Ân Hiếu Nghĩa xem trọng bài toán bày tríthờ phượng, Bửu Sơn Kỳ Hương chủ trương đơn giản hóa bài toán thờ cúng. Song, quamột số tứ liệu, bạn cũng có thể góp nhặt được đa số lên tiếng xứng đáng để ý.
Thứ nhứt, năm 1851, Đức Phật Thầy Tây An giao đến đại đệ tửlà Quản cơ Trần Văn uống Thành làm năm cây thẻ để ngăn chặn “kẻ dữ” xâm phạm đấtđai. Đó là những cây gỗ lào táo khuyết, gọt giũa thành quyết búp sen và xung khắc bốn chữ“Bửu Sơn Kỳ Hương”, được cắn ở 4 phương và một chính giữa. Các cây thẻ lầnlượt được có thương hiệu kiểu như cùng với danh hiệu Ngũ Công Vương Phật nói trên, bao gồm:
- Đông Phương thơm Thanh khô Đế(nay sinh sống thôn Cần Đăng, huyện ChâuThành, tỉnhAn Giang)
- Tây Pmùi hương Bạch Đế(nay sống thôn Vĩnh Tế, thị thành ChâuĐốc, tỉnhAn Giang)
- Nam Phương Xích Đế(ni ở xã Vĩnh Điều, huyện GiangThành, tỉnhKiên Giang)
- Bắc Pmùi hương Hắc Đế(nay ngơi nghỉ xãVĩnh Thạnh Trung,thị xã Châu Phụ, tỉnhAn Giang).
- Trung Ương Huỳnh Đế(ni sống làng An Hảo, huyện TịnhBiên, tỉnhAn Giang)
Tín trang bị Bửu Sơn Kỳ Hương Call đó là Ông Thẻ giỏi Quan Thẻ vàlập miếu thờ ngơi nghỉ những địa điểm nói trên, tới lúc này vẫn còn đó.
Thứ đọng hai, vào một tác phđộ ẩm thơ Nôm cổ (ko rõ tác giả)thuật lại sự tích Đức Phật Thầy, có không ít lần nói tới tục thờ Năm Ông. Tácphẩm nầy hiện nay có nhị bạn dạng làGiảng Năm Ôngvì Nguyễn Hữu Hiệpxem tư vấn và chào làng năm 1974 vàKinh Năm Ôngbởi vì Nguyễn Văn uống Sâmxem thêm thông tin làm việc An Giang năm 2006 và chào làng năm 2009. Hai phiên bản có khá nhiều điểm khácnhau, tuy vậy chúng ta vẫn hoàn toàn có thể thuận lợi nhận biết chúng chỉ với hai dị bạn dạng củacùng một tác phđộ ẩm. Xin trích một trong những câu quan liêu trọng:
+ “Baonhiêu thói dữ chớ màng
Đêmngày niệm Phật kỉnh thờ Năm Ông”
+ “Kỉnhtin Năm Ông Ngũ Phương
Điềulành thời duy trì chớ muốn thói tà”
+ “Đêm ngày tin yêu Năm Ông
Họa rađặng thoát ra khỏi bác nạn này”
Thđọng cha, Sư Vãi Bán Khoai nghiêm là một trong nhân đồ gia dụng tuyên giáo nghỉ ngơi Nam Kỳnhững năm 1901 - 1902, ko rõ lai kế hoạch trước kia với tung tích kế tiếp, tuynhiên vẫn được tín vật xem như là một Một trong những vị kế tục dòng tan Bửu Sơn KỳHương. Ông còn lại bộSấm giảng bạn đờicó 11 quyển, trongđó quyển thứ 9 tất cả đoạn trả lời việc thờ phượng Năm Ông nlỗi sau:
“Trong bên lập mấy bàn thờCửu huyền thất tổ, quanh đó thờ Năm ÔngThường tối hương thơm đốt chớ khôngThời là lại có lưỡng thần chép biên”
Thứ bốn, bây giờ trên đình Tòng Sơn (làng mạc Mỹ An Hưng A, huyệnLấp Vò, thức giấc Đồng Tháp) bao gồm bàn thờ tổ tiên Clỗi Vị Năm Ông. Tòng Sơn là quê hương củaĐức Phật Thầy cùng ngôi đình nầy cũng nơi đầu tiên ông tá túc khi trở về làng(1849) sau rất nhiều năm trôi dạt. Dân gian đề cập rằng, ở tại đình được một thời gian,ông tiếp tục tách đi cùng còn lại một cây cờ ngũ nhan sắc được Call là “cây thẻ Năm Ông”.Lúc đó, dịch bịnh đã xẩy ra bắt buộc dân bọn chúng kéo nhau đến thỉnh vải vóc cờ nhằm uốngchữa bịnh: “Thiên hạ lúc đầu cho tới đình thỉnh còn được cờ, vài bữa sau hết cờ, họđẽo tới cán cờ đem lại thiêu, rồi hòa với nước cơ mà uống, uống đâu hết đó”
3.2. Tứ đọng Ân Hiếu Nghĩa
Đối với đạo Tđọng Ân Hiếu Nghĩa, Năm Ông là đối tượng người dùng tínngưỡng được phê chuẩn thỏa thuận. Tư gia của tín đồ gia dụng gồm bàn thờ tổ tiên Năm Ông sống phíatrước bên, đối diện cùng với bàn thờ cúng chánh. Trên bàn thờ cúng tất cả bức vải vóc hoặc giấy đỏ vớikích thước to, ghi tứ chữ Hán “Ngũ Công Vương Phật” cùng tín thiết bị hotline theo cáchdân gian là “Chỏng Vị Năm Ông”. Bàn thờ nầy nằm ở vị trí thân đối với chiều ngang của mặtchi phí ngôi nhà, vì vậy theo truyền thống nhà đất của tín đồ gia dụng Tứ Ân Hiếu Nghĩa khônglàm cho cửa ở giữa mà chỉ làm cho cửa phía 2 bên, trung tâm sẽ là vách với chức năng nhưbình phong bịt đến bàn thờ tổ tiên Năm Ông
Từ tục thờ Năm Ông, tín vật Tđọng Ân Hiếu Nghĩa tất cả một số kiêngkỵ trong phương pháp nói. Họ ko nói từ bỏ “công” (vào danh hiệu Ngũ Công Vương Phật)mà bắt buộc nói trại là “cung”hoặc “cuông”, trường hòa hợp một công đất thì gọilà “một vuông đất”. Không được sử dụng từ “đường” (trong danh hiệu Đường CôngVương Phật) cơ mà các gia vị con đường đề nghị Điện thoại tư vấn là “ngọt” và đường đi nên Gọi là “lộ”…
Niềm tin Năm Ông được ưng thuận ghi dấn vào đạo Tứ ÂnHiếu Nghĩa nhanh chóng nhứt là từ bỏ thời Đức Bổn Sư (giáo nhà Ngô Lợi). Năm 1878, ông tổchức khởi nghĩa chống Pháp nghỉ ngơi Cai Lậy (ni trực thuộc tỉnh giấc Tiền Giang), gồm rao giảngvề quyền lực của Năm Ông. Điều nầy về sau được Nguyễn Liên Phong <1909: 68> thuậtlại trongNam Kỳ phong tục nrộng đồ gia dụng diễn ca:
“Sau thêm Ong, Khả, lẫy lừngRoi mây ngựa chuối giăng giăng khởi cùngDối rằng phép lạ Năm ÔngBùa linh hiển hích súng ko làm gì”
Hơn nửa chũm kỷ sau, vẻ ngoài này được tái diễn vào cuộc nổidậy chống Pháp của ông Đạo Tưởng ngơi nghỉ Tân Châu (nay nằm trong tỉnh An Giang) năm 1939.Ông tên thật là Lâm Vnạp năng lượng Quốc, thường xuyên điện thoại tư vấn là Ba Quốc, biết võ nghệ cùng tất cả học tập bùangãi. Năm 1928, ông lập am tu hành ở Tân Châu. Theo biểu lộ của Nguyễn Văn uống Kiềm<1966> thì chính giữa am thờ Quan Công, bên trái thờ Thần, bên buộc phải thờ Thánh, đốidiện phía xung quanh thờ Clỗi Vị Năm Ông - bề ngoài thờ phượng cùng với tứ bàn thờ nhưtrễn ví dụ là đặc trưng nhận diện của Tứ đọng Ân Hiếu Nghĩa.
Xem thêm: Sinh NäM 1981 - Sinh Năm 1981 Mệnh Gì
4. Nghi vấn tương quan cho Thiên Địa hội
Thiên Địa hội là một trong tổ chức kín của bạn China vớimục tiêu phản bội Tkhô hanh phục Minc, Thành lập vào năm 1674 tức năm Khang Hy đồ vật 13triều Thanh khô. Người Nước Trung Hoa (đa phần là Khu Vực phía Nam) di trú mang đến Nam Bộ -toàn nước vào cố kỉnh kỷ XVII - XVIII phần nhiều bởi nguyên nhân chánh trị, không bởi lòngsinh sống vào sự quản lý của tín đồ Mãn, chúng ta sở hữu theo cả Thiên Địa hội bên trên hànhtrình di cư. Theo Sơn Nam <1997: 94>, Chủ thức giấc Hà Tiên là Emile Puech (ngườitừng ở Long Xuyên ổn bầy áp cuộc khởi nghĩa Bảy Thưa năm 1873) cho rằng Thiên Địahội có mặt sinh sống Nam Kỳ trước khi Pháp chỉ chiếm cha tỉnh giấc miền Tây. Sau Lúc Pháp mang lại,từ từ fan Việt tsay đắm gia càng đông đảo vào Thiên Địa hội cùng nêu cao lý tưởng“phục Nam bài Pháp”. Mục đích của mình là đánh đuổi giai cấp của Pháp cùng táithiết cơ chế quân công ty.
Sau cuộc nổi dậy tiến công Khám to TPhường. Sài Gòn năm 1916 nhằmgiúp đỡ Phan Xích Long - thủ lãnh của Hội Kín lúc này, phía Pháp vẫn thuđược lá cờ gồm ghi tứ chữ “Thánh Minc Vương Phật” từ bỏ bên trên xuống với bốn chữ “BửuSơn Kỳ Hương” làm việc bốn góc
“Chữ Bửu là hiệu Phật VươngChữ Sơn Phật Thầy tin cẩn phước dưChữ Kỳ là hiệu Bổn định SưChữ Hương Phật Trùm bốn chữ nên mang”
Nếu Đức Phật Thầy (Đoàn Minch Huyên), Đức Bổn Sư (Ngô Lợi),Đức Phật Trùm (Tà Pônh) là đông đảo nhân thứ tất cả thiệt vào lịch sử và tiếp nốichiếc rã Bửu Sơn Kỳ Hương, thì Đức Phật Vương lại hoàn toàn bí hiểm. Đức PhậtVương liệu tất cả liên quan gì mang đến Ngũ Công Vương Phật cùng Thánh Minch Vương Phật?Ngày tai, trên tổ đình của đạo Tứ đọng Ân Hiếu Nghĩa là ca dua Tam Bửu (thị xã BaChúc, thị xã Tri Tôn, tỉnh giấc An Giang) tất cả ngôi long đình thờ Đức Phật Vương, bênvào là bảng mộc béo gồm bốn chữ “Bửu Sơn Kỳ Hương”. Sơn Nam <1971: 55> nhậnđịnh: “Năm Ông, còn được gọi là Chỏng Vị Năm Ông là ông Quan Đế, Thái tử, Lê Hoàng Châu,Trương Tiên, Linc Quan. <…> Chùa thờ Năm Ông rất có thể là trụ snghỉ ngơi bí mật của ThiênĐịa hội”.
khi phân tích văn bảnKinch / Giảng Năm Ôngnhưsẽ ra mắt ngơi nghỉ trên, chúng tôi để ý cho câu: “Cờ black quà vải tương đối may / Cắmtức thì thân cửa khuyên ổn trai chớ lầm”
Tương từ vậy,Huờn (Hoàn) Sanh kinhlà mộtphiên bản tởm bằng chữ Nôm tất cả từ bỏ thời điểm Đức Bổn định Sư new msinh hoạt đạo, trong số ấy gồm có đoạncũng tương đối đáng lưu lại ý:“Huờn sinh trần thế,lập kế Thánh vương, thân thể nhiễu nmùi hương, tín đồ đương thay đổi, phnghiền ttách làmnổi, thân thể nghiêm trang, hỡi gấp lo toan, thế đời lập trị, Phật ttách hiệpnghị, gồm một hội nầy, gồm tớ có thầy, chỉnh tề tiên kiểng, lựa chọn xây lựatuyển, tống xuống học hành, công sự vẫn thành, thiên cửa hàng định”. Đoạn gớm nóivề việc “thay đổi đời” theo ttiết tận nỗ lực, khi đó đời Hạ nguơn xong xuôi với hội LongHoa xuất hiện thêm để lập đời mới Thượng nguơn. Song, nội dung đoạn ghê không khó khăn đểchúng ta xúc tiến cho vận động phòng Pháp, hầu hết nghĩa sĩ “đồ mưu Thánhvương” tấn công xua đuổi giặc ngoại xâm để “huờn sinh è cổ thế”.
Ngoài ra, tín đồ tín thứ Bửu Sơn Kỳ Hương với Tứ Ân Hiếu Nghĩakhi bắt đầu làm đạo còn được vạc cho một tờlòng phái, gọi nhỏng giấyghi nhận nhập đạo. Tại Thiên Địa hội cũng phân phát tờhồng tánhđểghi nhận tín đồ đang nhập hội. Mặc cho dù về nghi thức gia nhập Thiên Địa hội khônggồm điểm tựa như Tứ đọng Ân Hiếu Nghĩa, tuy thế lá lòng phái có rất nhiều điểm giống như nhau<Đinh Văn Hạnh 1999: 78>.
5. Kết luận
Tục phụng dưỡng Ngũ Công Vương Phật - Chư Vị Năm Ôngtrongtôn giáo Bửu Sơn Kỳ Hương và Tứ Ân Hiếu Nghĩa là một trong hiện tượng kỳ lạ tới thời điểm này ngay sát nhưchưa có công trình phân tích đề cùa tới. Tục thờ nầy bao gồm xuất phát từ bỏ văn hóaChina, lúc truyền thanh lịch Việt Nam trước tiên được fan Việt tiếp nhận trongphạm vi mái ấm gia đình với coi Năm Ông nhỏng thần độ mạng mang lại gia nhà. Sau kia, Bửu SơnKỳ Hương cùng Tđọng Ân Hiếu Nghĩa lại liên tiếp gửi Năm Ông khối hệ thống thờ từ của mìnhnhỏng một đối tượng người tiêu dùng tín ngưỡng quan trọng.
Hiện tượng nầy không chỉ phản chiếu quy trình giao bôi vănhóa Việt - Hoa bên trên địa phận, mà vào bối cảnh ban đầu Nam Kỳ là trực thuộc địa, xunúm đề cao lý tưởng trung nghĩa trsinh hoạt buộc phải khá nổi bật vào giới sĩ phu rộng bao giờkhông còn, vì thế Cửa Hàng chúng tôi nhận định rằng việc Bửu Sơn Kỳ Hương cùng Tứ đọng Ân Hiếu Nghĩa chọnNăm Ông để thờ phụng không ở không tính xu cố kia. Hình như, với đông đảo hội chứng cứ đọng khátmáu phục về quan hệ thân nhì tôn giáo nói bên trên với Thiên Địa hội, việcphụng dưỡng Năm Ông rất có thể còn liên quan mang đến các chuyển động bí mật vào phong tràophòng Pháp thời bấy giờ.
Trong phạm vi kỹ năng và kiến thức và tài năng có hạn, lại thêm nguồnbốn liệu ít ỏi, nội dung bài viết của Cửa Hàng chúng tôi chỉ xin so sánh tục thờ phụng Năm Ôngvới tứ cách là 1 trong hình thái tín ngưỡng - một tinh tế vào văn hóa tôn giáo.Những vấn đề liên quan mang đến lịch sử hào hùng xin phxay nêu lên nhỏng một mở ra, hi vọng sẽđược những đơn vị nghiên cứu có tác dụng khác nhau thêm.
VĨNH THÔNG
(Bài in vào Kỷ yếu Hội thảoquốc tế: Triết lý nhân sinc của tín đồ dân Nam Sở, Tập 1: Văn uống hóa nhấn thức vàtôn giáo tín ngưỡng, Nxb Đại học tập Cần Thơ, 2018 & sách Dấu ấn thượng châu thổ,Nxb Tổng hợp TP HCM, 2021)
_______________________
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1.Dật Sĩ & Nguyễn Văn uống Hầu (1972), Thất Sơn nhiệm mầu, tái bản, Nxb Từ Tâm.
2.Đinc Văn uống Hạnh (1999), Đạo Tđọng Ấn Hiếu Nghĩa của fan VN Sở (1867-1975), Nxb Trẻ.
3.Nguyễn Hữu Hiệp (1974), Tiền giảng Đức Phật Thầy Tây An, Nxb Diễm Chi.
4.Nguyễn Liên Phong (1909), Nam Kỳ phong tục nhơn trang bị diễn ca, Nxb Phát Toán.
5.Nguyễn Văn Kiềm (1966), Tân Châu (1870 - 1964), Tác giả từ bỏ xuất bạn dạng.
6.Nguyễn Văn Sâm (2009), Kinc Năm Ông, Bản năng lượng điện tử.
7.Sơn Nam (1971), MiềnNam thời điểm đầu thế kỷ XX: Thiên Địa hội và cuộc Minch tân, Nxb Phù Sa.
8.Sơn Nam (1997), Cátính Miền Nam, Nxb Trẻ.
Xem thêm: Hướng Dẫn Cách Tìm Ảnh Giống Nhau Trên Google Image Bằng Cách Nào?
9.Nguyễn Tkhô cứng Tiến (2005), Hội kín đáo sinh hoạt Nam Kỳ cuối thế kỷ XIX vào đầu thế kỷ XX, Luận vnạp năng lượng Thạc sĩ Lịchsử, Trường Đại học Sư phạm TP.Hồ Chí Minh.
